ଦେଶରେ ଅଗ୍ରିଣୀ ହନୁମାନ ମନ୍ଦିରଙ୍କ ଭିତରୁ ଗୋଟେ ପଟନାରେ ମହାବୀର ମନୋକାମ୍ନା ମନ୍ଦିର ବୋଲି କୁହାଯାଏ, ଯେଉଁଠି ହନୁମାନଙ୍କ ଯୁଗ୍ମ ପ୍ରତିମା ଅଛି, ପାଟନା ରେଲୱେ ଷ୍ଟେସନର ନିକଟ ସ୍ଥିତ ମହାବୀରଙ୍କ ମନ୍ଦିର ଦେଶରେ ଅଗ୍ରଣୀ ହନୁମାନ ମନ୍ଦିରଙ୍କ ଭିତରୁ ଗୋଟେ । ଏହି ମନ୍ଦିରର ଖ୍ୟାତି ଦେଶ ବିଦେଶରୁ ମନୋକାମ୍ନା ମନ୍ଦୀର ରୁପରେ ଅଟେ । ଯେଉଁଠି ଭକ୍ତଙ୍କ ମନସ୍କାମନା ପୂରଣ ହୋଇଥାଏ । ଏହି ମନ୍ଦିରରେ ରାମଭକ୍ତ ହନୁମାନଙ୍କ ଯୁଗ୍ମ ପ୍ରତିମାୟେ ଗୋଟେ ସାଥେ ଅଛନ୍ତି। ପ୍ରଥମ ପରିତ୍ରଣୀୟ ସାଧୁନାମ ଯାହାର ଅର୍ଥ ଅଟେ ଭଲ ବ୍ୟକ୍ତି ମାନଙ୍କ ସୁରକ୍ଷା ପାଇଁ ଓ ଦୁତିୟ ବିନାଶାୟ ଚ ଦୂର୍ଷ୍କୁତାମ ଯାହାର ଅର୍ଥ ହେଉଛି ଦୁଷ୍ଟ ବ୍ୟକ୍ତି ମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଅନିଷ୍ଟ ଦୁର କରିବା ।
ଏହା ହିନ୍ଦୁମାନଙ୍କ ଆଶ୍ତାର ସବୁଠୁ ବଡ଼ କେନ୍ଦ୍ର ବୋଲି କୁହାଯାଏ । ଏହି ମନ୍ଦିରରେ ସବୁ ବର୍ଷ ଲକ୍ଷାଧିକ ଖିଦ୍ରାଳୁ ହନୁମାନଙ୍କ ଜୀଙ୍କ ପୂଜା ଅର୍ଚ୍ଚନା କରିବାକୁ ଆସିଥାନ୍ତି । ଏହା ଉତ୍ତର ଭାରତର ସବୁଠୁ ପ୍ରଦିନ୍ଦ ମନ୍ଦିର ବୋଲି ଜଣାଯାଏ । ମହାବୀର ମନ୍ଦିରର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ କମସେ କମ 10 ହଜାର ବର୍ଗ ଫୁଟ ଅଟେ ।
ମନ୍ଦିର ପରିସରରେ ଅଙ୍ଗତୁର୍କୀ ଓ ଭକ୍ତଙ୍କ ସବୁ ଜରୁରୀ ଆବଶ୍ୟକତା ଯୋଗାଇ ଦିଆଯାଇଛି । ମନ୍ଦିର ପରିସରରେ ପ୍ରବେଶ କରିବା ପାଇଁ ବାମପଟ ଦିଗରେ ଗୋଟେ ଚବୁତରରେ ପାହାଚ ଖୋଲିଥାୟେ । ଯିଏ ଗର୍ଭ ଗୃହ ଆଡକୁ ଯାଇଥାଏ । ମନ୍ଦିରର ପ୍ରଥମ ତାଲାରେ ଦେବତା ମାନଙ୍କର ଚାରୋଟି ଗର୍ଭଗୃହ ଅଛି ଏହା ମଧ୍ୟରୁ ଗୋଟେ ଭଗବାନ ରାମଙ୍କ ଅଛି ।ଯେଉଁଟି ଏହାର ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥାଏ ।
ରାମ ମନ୍ଦିର ପାଖରେ ଭଗବାନ କୃଷ୍ଣଙ୍କ ଚିତ୍ର ଅଙ୍କା ଯାଇଛି ,ଯେଉଁଥିରେ ଅର୍ଜୁନଙ୍କୁ ଧର୍ମ ଉପଦେଶ ଦେଉଛନ୍ତି । ଏହାପରେ ଦେବୀ ଦୁର୍ଗାଙ୍କ ମନ୍ଦିର ଅଛି ,ଏହାପରେ ଭଗବାନ ଶିବ ,ମା ପାର୍ବତୀ ଓ ନନ୍ଦୀ ପବିତ୍ର ବେଲର ମୂର୍ତ୍ତିସବୁ ଅଛି ଯାହା ପୁଅ ମାନଙ୍କର କଟ ଘେରରେ ରଖା ଯାଇଛି । କାଠର ଘେରରେ ଶିବଙ୍କ ଜ୍ୟୋତିର୍ଲିଙ୍ଗଙ୍କୁ ସ୍ଥାପିତ କରା ଯାଇଛି । ଏହି ତାଲାରେ ଅସ୍ଥାୟୀ ରାମ ସେତୁ ମଧ୍ୟ ରହିଛି । ଏହି ସେତୁକୁ କାଚର ଏକ ପାତ୍ରରେ ରକ୍ଷା ଯାଇଛି, ଯାହାର ଓଜନ ପାଖାପାଖି ୧୫ କିଲୋ ହେବ । ଯେଉଁଭଳି ରାମ ସେତୁର ପଥର ସମୁଦ୍ରରେ ପହଁରୁ ଥିଲେ ସେହିଭଳି ରାମସେତୁର ଖଣ୍ଡ ମଧ୍ୟ ଏଠି ପାଣିରେ ଭାସୁଛି ।
