ସବୁ ଧର୍ମରେ ଅହିଂସାର ମହତ୍ଵ କୁହାଯାଇଛି । ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମ ସହିତ ବୁଦ୍ଧ, ଜୈନ ଏବଂ ଇସାଈ ଧର୍ମରେ ଅହିଂସାର ସିଧା ରାସ୍ତା ହିଁ ଧର୍ମର ରାସ୍ତା ବୋଲି କୁହାଯାଇଛି । କିନ୍ତୁ ଅହିଂସାର ମାର୍ଗରେ ଚାଲିବା ପାଇଁ ଏହା ଭାବିବା ଉଚିତ କି ଅହିଂସାର ଅର୍ଥ କେବଳ ଶାରୀରିକ ରୂପକୁ କ୍ଷତି ପହଞ୍ଚାଇବା ହୋଇ ନଥାଏ, ଏହା ଛଡା ବି ବ୍ୟକ୍ତିକୁ ନିଜର ମନ, ବଚନ ଏବଂ କର୍ମରେ ବି କୌଣସି ଦୁଖ ନ ଦେବା ଅହିଂସା ଅଟେ । ପ୍ରାୟତଃ ଆମ ଦ୍ଵାରା ଏହା ଭୁଲ ହୋଇଯାଏ କି ଆମ କର୍ମ ଦ୍ଵାରା କାହାର କ୍ଷତି କରି ନଥାଉ କିନ୍ତୁ ନିଜ ଚିନ୍ତାରେ ଦୁର୍ଭାବନା ରଖି ଥାଉ । କିନ୍ତୁ ଶାସ୍ତ୍ରରେ ଏହି ବ୍ୟବହାରକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରିତ କରିବା ପାଇଁ କୁହାଯାଇଛି । ଶ୍ରୀମଦ ଭାଗବତରେ ଏକ ଶ୍ଳୋକ ଜରିଆରେ ନିମ୍ନ ୪ ଜଣଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ କୌଣସି ବି ପ୍ରକାରର ହିଂସାକୁ ନିଷେଧ କୁହାଯାଇଛି ।
ଯଦା ଦେବେଷୁ ବେଦେଷୁ ଗୋଷୁ ବିପ୍ରେଷୁ ସାଧୁଷୁ ଧର୍ମୋ ମୟି ଚ ବିଦ୍ୱେଷ ସ ବା ଆଶୁ ବିନଶ୍ୟିତ ॥
ଏହି ଶ୍ଳୋକର ଅର୍ଥ ଏହା ଅଟେ, ଯେଉଁ ମନୁଷ୍ୟ ଦେବତା, ବେଦ, ଗାଈ, ବ୍ରାହ୍ମଣ – ସାଧୁଙ୍କୁ କ୍ଷତି ପହଞ୍ଚାଇ ଥାଏ କିମ୍ବା ଧାର୍ମିକ କାର୍ଯ୍ୟ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଚିନ୍ତା କରିଥାଏ, ତାହାର କ୍ଷତି ସେହି ସମୟରେ ହିଁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଯାଏ, ତାହାର ବିନାଶ ଜଲ୍ଦି ହିଁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଯାଏ ।
ଦେବ ଗଣ
ଦେବତା ସବୁବେଳେ ପୂଜନୀୟ ଅଟନ୍ତି । ଏହାର ସ୍ତୃତି ଦ୍ଵାରା ମାନବ ଜାତିର କଲ୍ୟାଣ ହୋଇଥାଏ । ଏମିତିରେ ଏମାନଙ୍କ ବିଷୟରେ ଖରାପ ଭାବିବା ମାତ୍ରେ ହିଁ ଅହିତକର ହୋଇଥାଏ । ରାବଣ ଏବଂ ଅନ୍ୟ ଅସୁରମାନେ ଏହାର ଉଦାହରଣ ଅଟନ୍ତି । ଯେଉଁମାନେ ଦେବତାଙ୍କୁ ଅପମାନିତ କରି ନିଜର ବିନାଶ ନିଜେ ଆମନ୍ତ୍ରିତ କରିଛନ୍ତି ଏବଂ ଏକ ଦୁଖ ଅନ୍ତକୁ ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଛନ୍ତି ।
ବେଦ
ବେଦ ଏବଂ ଧର୍ମ ଶାସ୍ତ୍ରରେ ଶ୍ରେଷ୍ଠ ଜୀବନ ଏବଂ ଧର୍ମ ମାର୍ଗ ନିର୍ଦେଶିତ କରିଥାଏ । ଯାହାର ପାଳନ କରି ବ୍ୟକ୍ତି କେବଳ ନିଜର ଜୀବନକୁ ସଫଳ କରିଥାଏ ଏହା ତାହାକୁ ଜୀବନ ମୁର୍ତ୍ୟୁ ଚକ୍ରରୁ ମଧ୍ୟ ମୁକ୍ତିର ମାର୍ଗ ମିଳିଥାଏ । କିନ୍ତୁ ଯଦି ଏହି ବେଦକୁ ଅନାଦାର କରାଯାଏ, କିମ୍ବା ଏହାର ଉଲଂଘନ କରାଯାଏ ତେବେ ନିଶ୍ଚିତ ରୂପରେ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ କ୍ଷତି ମିଳିଥାଏ ।
ଗାଈ
ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମରେ ଗାଈ ମାନଙ୍କୁ ମା ରୂପରେ ପୂଜା କରାଯାଏ । ଗାଈ ମାନଙ୍କର ମନ ବଚନର ସହିତ ସେବା କରିବା ମାନବ ପାଇଁ କଲ୍ୟାଣକାରୀ ହୋଇଥାଏ । ସେଥିପାଇଁ ଗାଈଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ହେଉଥିବା ହିଂସାକୁ ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମରେ ପାପ ବୋଲି କୁହାଯାଇଛି ।
ବ୍ରାହ୍ମଣ – ସାଧୁ
ବ୍ରାହ୍ମଣ କିମ୍ବା ସାଧୁମାନଙ୍କର କାର୍ଯ୍ୟ ଲୋକମାନଙ୍କୁ ଜ୍ଞାନର ରାସ୍ତା କହିବାର ଅଛି । ସେଥିପାଇଁ ଏମାନଙ୍କର ସ୍ଥାନ ସର୍ବଦା ଉଚ୍ଚ ସ୍ଥାନରେ ଥାଏ । ଏମିତିରେ ଲୋକମାନଙ୍କୁ ସବୁବେଳେ ଏମାନଙ୍କ ପ୍ରତି ଶ୍ରଦ୍ଧାର ଭାବନା ରଖିବା ଉଚିତ ଏବଂ ଭୁଲରେ ବି ଏମାନଙ୍କର ଅପମାନ କିମ୍ବା ଅହିତ କରିବା ଉଚିତ ନୁହେଁ ।
