ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମରେ ଏକାଦଶୀ ମହିମା ବିଷୟରେ ପୁରାଣ ଏବଂ ପୁସ୍ତକରେ ଲେଖା ହୋଇଛି, ସବୁ ୨୪ ଏକାଦଶୀ ଏବଂ ଦୁଇଟି ମଳ ମାସ ଏକାଦଶୀର ଅଧିକ ମହତ୍ଵ ହୋଇଥାଏ ଏବଂ ଏହାର ବିଧି ବିଧାନ ବିଷୟରେ ଉଲ୍ଲେଖ କରା ଯାଇଛି । ଏମିତି ମାନ୍ୟତା ଅଟେ ଯେ ସ୍ଵୟଂ ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁ ଏବଂ ଭଗବାନ ରାମ ଏକାଦଶୀ ବ୍ରତ କରିଥିଲେ, ଏକାଦଶୀ ତିଥି ପ୍ରତି ମାସରେ ଦୁଇଥର ଆସିଥାଏ । ଗୋଟେ ଶୁକ୍ଳ ପକ୍ଷ ଏକାଦଶୀ ଏବଂ ଦ୍ଵିତୀୟ କୃଷ୍ଣ ପକ୍ଷ ଏକାଦଶୀ, ଅପରା ଏକାଦଶୀ ବ୍ରତରେ ଭଗବାନ ଶ୍ରୀ ବିକ୍ରମ ବିଧି ବିଧାନ ସହ ପୂଜା କରା ଯାଇଥାନ୍ତି ।
ଭଗବାନ ବିକ୍ରମ, ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କ, ଭଗବାନ ବିଠଲ ଏବଂ ଭଗବାନ ବାଲାଜି ତିନି ଭଗବାନ ରୂପ ବୋଲି ମାନ୍ୟତା ଅଟେ, ଏହା ସହ ଏହି ଦିନ ବ୍ରତ ରଖିବା ପରମ୍ପରା ଅଟେ, ଅପରା ଅର୍ଥ ଅପାର ହୋଇଥାଏ, ଏହି ଦିନ ବ୍ରତ କରିବା ଅପାର ଧନ ଏବଂ ଧର୍ମ ପ୍ରାପ୍ତି ହୋଇଥାଏ ।
ଏକାଦଶୀ ବ୍ରତ :
ଏହି ବ୍ରତ ରଖିଲେ ପୁରା ସଂସାରରେ ମାନ ସମ୍ମାନ ପ୍ରାପ୍ତି ହୋଇଥାଏ ଏବଂ ପ୍ରାଣି ସବୁ ପ୍ରକାର ପାପ ଏବଂ କଷ୍ଟରୁ ମୁକ୍ତି ପାଇଥାଏ । ଯିଏ ଏହି ଏକାଦଶୀ ବ୍ରତ ବିଧି ବିଧାନ ସହ କରିଥାଏ ସେ ନିଜ ପାପ ଠାରୁ ମୁକ୍ତ ହୋଇ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କ ସେବା ପାଇଁ ତାଙ୍କ ଲୋକ ରେ ସବୁ ଦିନ ପାଇଁ ଚାଲି ଯାଇଥାଏ, ଏହି ଦିନ ସଫା ଏବଂ ସୁଧ ମନରେ ବ୍ରତ କରିବା ଉଚିତ ଏବଂ ସଠିକ ଭାବରେ ପୂଜା କରିବା ଉଚିତ, ଏକାଦଶୀ ଦିନ ସକାଳେ ଶୀଘ୍ର ଉଠି ଘର ସଫା କରନ୍ତୁ ଏବଂ ଏହା ପରେ ସ୍ନାନ କରନ୍ତୁ, ସ୍ନାନ ଇତ୍ୟାଦି କଲା ପରେ ସ୍ଵଛ କପଡା ପିନ୍ଧିବା ଉଚିତ, ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁକୁ ପୂଜା କରିବା ଆଗରୁ ବ୍ରତ ସଂକଲ୍ପ ନବା ଅତି ଆବଶ୍ୟକ ଅଟେ ।
ଉପବାସ ପଦ୍ଧତି:
ଏକାଦଶୀ ଉପବାସ ଦଶମୀ ତାରିଖରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇ ଦ୍ୱାଦଶରେ ଶେଷ ହୁଏ । ଉପବାସ ଅର୍ଥାତ୍ ଦଶମୀ ରାତିରେ ସାତ୍ଵିକ ଖାଆନ୍ତୁ । ଗୋଟିଏ ବିଶ୍ୱାସ ଅନୁଯାୟୀ, ଏକାଦଶୀ ଉପବାସ ପାଳନ କରୁଥିବା ବ୍ୟକ୍ତି ଦଶମୀ ତିଥିରେ ସୂର୍ଯ୍ୟୋଦୟ ପରେ ଖାଦ୍ୟ ଖାଇବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ । ଏକାଦଶୀରେ ସକାଳୁ ଉଠି ଗଙ୍ଗା ପାଣିରେ ସ୍ନାନ କର ଏବଂ ଏକ ସଫା କପଡା ପିନ୍ଧ ଏବଂ ଉପବାସ କରିବାକୁ ସ୍ଥିର କର ।
ଏହା ପରେ ପୂଜା ସ୍ଥାନକୁ ସଫା କର ଏବଂ ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁ ଏବଂ ମାତା ଲକ୍ଷ୍ମୀଙ୍କ ମୂର୍ତ୍ତି ଗଙ୍ଗା ପାଣିରେ ସ୍ନାନ କର । ବର୍ତ୍ତମାନ ପୂର୍ବ ପାର୍ଶ୍ୱରେ ଏକ ପ୍ଲେଟରେ ହଳଦିଆ କପଡା ରଖି ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କର ଏକ ଫଟୋ ସ୍ଥାପନା କରନ୍ତୁ । ଏହା ପରେ, ଧୂପ ଦୀପ ଜାଳନ୍ତୁ ଏବଂ ଏକ ଝୁଣା ଲଗାନ୍ତୁ ଓ ଧ୍ୟାନ କରନ୍ତୁ ।
ପୂଜା ସମୟରେ ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କୁ ଫଳ, ଫୁଲ, ବିଟ ପତ୍ର, ବାଦାମ, ନଡିଆ, ଲବଙ୍ଗ ଇତ୍ୟାଦି ଅର୍ପଣ କରନ୍ତୁ ଏବଂ ହଳଦିଆ ଆସନରେ ବସନ୍ତୁ । ତୁମର ଡାହାଣ ହାତରେ ପାଣି ସହିତ, ତୁମର ଇଚ୍ଛା ପୂରଣ ପାଇଁ ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କୁ ପ୍ରାର୍ଥନା କର । ଦିନସାରା ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କର ଧ୍ୟାନ କରନ୍ତୁ । ସନ୍ଧ୍ୟାରେ ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କ ପ୍ରତିମୂର୍ତ୍ତି ସମ୍ମୁଖରେ ଏକ ଗାଈ ଘିଅର ଦୀପ ଜାଳି ପୂଜା କରନ୍ତୁ, ପୂଜା ସମୟରେ ଉପବାସର କାହାଣୀ ଶୁଣନ୍ତୁ ଏବଂ ପରଦିନ ପ୍ରାତଃ ମୂହୁର୍ତ୍ତରେ ଉପବାସ ଖୋଲନ୍ତୁ । ଆଗକୁ ଆମ ସହ ରହିବା ପାଇଁ ଆମ ପେଜକୁ ଲାଇକ କରନ୍ତୁ ।
